Một trong những thủ tục giúp cơ quan Hải quan thực hiện giám sát, kiểm tra và quản lý hàng hóa là việc phân luồng hàng hóa xuất nhập khẩu. Đây chính là 1 bước quan trọng trong phần Khai báo Hải quan để cơ quan nhà nước có thể kiểm soát dễ dàng hơn đối với doanh nghiệp, tránh các tình trạng buôn lậu, xuất nhập khẩu hàng hóa trái phép. Đây là một hình thức hữu hiệu giúp cơ quan Hải quan thực hiện việc giám sát, kiểm tra và quản lý hàng hóa ra vào lãnh thổ Việt Nam. Như vậy, để đánh giá đặc tính và phân loại khi kiểm tra một cách dễ dàng, hàng hóa được phân chia ra làm ba luồng như sau:

Luồng Xanh: Miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa

Hàng hóa thông thường được đều đặn xuất đi vào luồng xanh khá nhiều. Khi hàng hóa cho ra kết quả luồng xanh có nghĩa doanh nghiệp đã thực hiện tốt các quy định pháp luật của nhà nước về hải quan. Khi đó, doanh nghiệp được miễn kiểm tra chi tiết chứng từ và miễn kiểm tra chi tiết hàng hóa.

Hàng hóa xuất nhập khẩu được chấp nhận thông quan từ nguồn thông tin khai hải quan điện tử. Hàng hóa được miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ và miễn kiểm tra thực tế, đồng thời đi thẳng đến bước 4 – Thu lệ phí và đóng dấu, sau đó tiến hành phúc tập hồ sơ.

Minh họa tờ khai luồng xanh
Minh họa tờ khai luồng xanh

Luồng vàng: Kiểm tra chi tiết hồ sơ, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa

Trong trường hợp này, hàng hóa phải được kiểm tra chi tiết hồ sơ (Chứng từ giấy), nhưng miễn kiểm tra chi tiết hàng hóa. Sau khi việc kiểm tra được tiến hành tại bước 2, nếu không phát hiện thêm bất kỳ vi phạm nào, quá trình thông quan sẽ chuyển tới bước 4, tương tư như Luồng xanh.

Hải quan sẽ áp dụng Điều 11, Nghị định 154/2005/NĐ – CP miễn kiểm tra chi tiết thực tế đối với một số mặt hàng khi:

– Miễn kiểm tra hàng xuất khẩu và nhập khẩu nếu doanh nghiệp chấp hành tốt luật pháp về hải quan.

– Hàng xuất khẩu (ngoại trừ những hàng xuất khẩu được làm từ nguyên liệu nhập khẩu và hàng hoá xuất khẩu có điều kiện theo chính sách quản lý xuất khẩu hàng hoá.)

– Máy móc thiết bị có giá trị tạo tài sản cố định được miễn thuế như dự án đầu tư nước ngoài và đầu tư trong nước.

– Hàng hoá từ nước ngoài được đưa và khu thương mại tự do, kho ngoại quan, cảng trung chuyển, hàng quá cảnh hay trường hợp cứu trợ khẩn cấp theo quy định của pháp luật tại khoản 1 Điều 35 Luật Hải Quan, ngoài ra còn có những hàng hoá như dùng trong an ninh quốc phòng, hàng viện trợ nhân đạo, hàng hoá tạm nhập – tái xuất có thời hạn tại Điều 30,31,32 và 37 của Nghị định 154/2005/NĐ-CP.

– Hàng hoá thuộc diện đặc biệt như hàng do Thủ tướng quyết định.

– Ngoài ra trong Nghị định còn nêu ra rất mơ hồ là hàng hoá không thuộc diện trên nhưng khi phân tích thông tin cho thấy không có khả năng vi phạm.

Minh họa tờ khai luồng vàng
Minh họa tờ khai luồng vàng

Luồng đỏ: Kiểm tra chi tiết hồ sơ và kiểm tra thực tế hàng hóa

Trường hợp Lệnh quyết định hình thức cho kết quả phân luồng là đỏ, cơ quan hải quan tiến hành kiểm tra chi tiết hồ sơ đồng thời kiểm tra chi tiết hàng hóa. Có 3 mức độ kiểm tra thực tế (Theo Thông tư 112/2005/TT-BTC):

– Kiểm tra toàn bộ lô hàng.

– Kiểm tra thực tế 10% lô hàng, nếu không phát hiện vi phạm thì kết thúc kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm thì tiếp tục kiểm tra cho tới khi kết luận được mức độ vi phạm.

– Kiểm tra thực tế 5% lô hàng, nếu không phát hiện vi phạm thì kết thúc kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm thì tiếp tục kiểm tra cho tới khi kết luận được mức độ vi phạm.

Một số trường hợp, chẳng hạn như sau khi máy tính xác định được hình thức, mức độ kiểm tra, nhưng cán bộ/nhân viên hải quan xét thấy việc xác định của máy tính là chưa chính xác, cán bộ công chức hải quan sẽ đề xuất Lệnh hình thức và mức độ kiểm tra khác phù hợp hơn, việc phân luồng sẽ được ghi nhận lại (Có ghi rõ lý do điều chỉnh), sau đó chuyển cho lãnh đạo Chi cục Hải quan xem xét và quyết định.

Minh họa tờ khai luồng đỏ
Minh họa tờ khai luồng đỏ

Một số lưu ý khi kiểm hóa không nên bỏ lỡ

Khi hàng hóa bị phân vào luồng đỏ, quy trình kiểm tra rất phức tạp nên sẽ ảnh hưởng đáng kể đến thời gian thông quan. Để quy trình kiểm hóa luồng đỏ diễn ra thuận lợi và nhanh chóng hơn, doanh nghiệp cần chuẩn bị và lưu ý một số điều sau đây:

  • Hàng hóa cần được chuẩn bị sẵn sàng và nhân viên của doanh nghiệp cần tới cảng sớm để tìm hạ container trước khi hải quan tới.
  • Nắm chắc toàn bộ thông tin về số lượng, khối lượng, chủng loại, bao kiện để sẵn sàng giải trình trơn tru và quy trình kiểm tra nhanh chóng hơn.
  • Hàng hóa cần phải có tem nhãn mác đầy đủ bởi đây là yếu tố mà Hải quan sẽ quan tâm đầu tiên khi kiểm hóa hàng hóa. Nếu không có thì nhẹ là có thể bị nhắc nhở, xử phạt hành chính và yêu cầu khắc phục. Còn nếu trong trường hợp nghiêm trọng thì hàng hóa có thể phải tái xuất khỏi lãnh thổ Việt Nam.
  • Chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ cần thiết như chì, băng dính để đóng gói lại hàng hóa, niêm phong lại container sau khi kiểm hóa xong. 

Nhìn chung, công tác thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu trên lãnh thổ Việt Nam ngày càng được đồng bộ hóa và hiện đại hóa bằng các thủ tục khai hải quan điện tử và hệ thống xử lý cùng đội ngũ quản lý giàu kinh nghiệm. Chính sách quản lý của nhà nước cũng giúp doanh nghiệp nâng cao ý thức, trách nhiệm trong sản xuất kinh doanh và hoàn thiện nghiệp vụ. Green Dragon là đơn vị cung cấp giải pháp hàng đầu trong khu vực cho Logistics tích hợp, Dịch vụ Hàng không, Dịch vụ Kho bãi, Quản lý Vận tải và Supply chain. Bằng cách đóng một vai trò thiết yếu trong các hoạt động kinh doanh của khách hàng và cung cấp các dịch vụ giá trị gia tăng tốt nhất trong toàn bộ chuỗi cung ứng, chúng tôi tin rằng Green Dragon sẽ là người bạn đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua sự suy thoái kinh tế toàn cầu trong tương lai.

ĐĂNG KÝ NGAY

ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN/ NHẬN ƯU ĐÃI